EVACUATIE VAN KINDEREN UIT NAARDEN NAAR FRIESLAND. Een aantal ging met de vuilniswagen. Het grootste deel ging per boot vanuit de vissershaven van Huizen.
( Coen Mulder heeft in DE OMROEPER hierover een artikel geschreven)
woensdag 5 september 2012
Oorlogsgebeuren Naarden 1940-1945
Kaart van Naarden-Bussum. Uitgave 1940.
Situatie tijdens de Bezettingsjaren 1940-1945.
Gemeente Naarden op een detail van een kaart van Bussum en Naarden.
Zo was Naarden tijdens de bezetting van 1940-1945.
( Startpagina: Geschiedenis van Gooiland en de Erfgooiers )
woensdag 21 januari 2009
Plattegrond Vesting Naarden 1940-1945.
1. Schuilkelder Maria School - 2. Kerktoren met Duitse wachtpost - 3. Bushalte - 4. Stadhuis - 5. Kerkpaadje - 6a. Winkel Dubbelaar(verzet) - 6b. Hans en Grietje - 7a. Burger Weeshuius - 7b. Politiebureau - 8. Turfloods - 9. Arsenaal en kazerne Oud Molen -10. Vijf Loodsen -
11. Promerskazerne - 12. Bastion Oranje met kazerne - 13. Weeshuiskazerne -
14. Gele Loods - 15. Boerderij Wed. de Gooijer-Krijnen - 16. Woning David van Gelder -
17. Militair Hospitaal - 18. Utrechtse Poort - 19. Boerderij H.W. de Gooijer -
20. Verzamelplaats razzia 1944 - 21. Maria School - 22. Joseph School
VOOR AFBEELDINGEN ZIE ; NAARDEN BEZETTING
VOOR AFBEELDINGEN ZIE ; NAARDEN BEZETTING
maandag 8 december 2008
Overzicht gebeurtenissen
OORLOGSGEBEUREN NAARDEN 1940-1945
Tot 1926 bestond het stadje Naarden hoofdzakelijk uit de Vesting. In dat jaar werd de militaire functie opgeheven. Binnen de Verboden Kringen (schootsveld) mochten eindelijk stenen huizen worden gebouwd. In de jaren dertig verrezen rond de Vesting woonwijken.
Zo was de toestand tijdens het uitroepen van de mobilisatie in 1939
De Vesting werd toch in staat van verdediging gebracht. Er werd een anti-tankgracht gegraven. Loopgraven en overdekte stellingen werden aangelegd in de wallen van de Bedekte Wegen.
http://verboden-kring-naarden.blogspot.com/
10-05-1940 Vrijdag
Het Duitse leger valt Nederland binnen.
Naarden: Omstreeks 03.30 loeien de sirenes. In de middag arresteren soldaten 22 plaatselijke NSB-ers, waaronder vrouwen.
11-05-1940 Zaterdag
Schilderijen van overheidsgebouwen pakt men in en brengt ze in veiligheid..
12-05-1940 Eerste Pinksterdag
-- In de Grote Kerk houdt de dominee een indrukwekkende preek. Staande heft men daarna het Wilhelmus aan
-- Kerkelijke antiquiteiten worden in veiligheid gebracht.
-- Een patrouille bewapende soldaten rukt uit richting IJsselmeerkust, aanleiding een gerucht over de landing van Duitse parachutisten..
-- Met twee vrachtauto’s worden 52 gevangen NSB-ers afgevoerd.
12-05-1940
39 politieke gevangenen werden naar de Markthallen te Amsterdam overgebracht. [politierapport 1946]
13-05-1940 Tweede Pinksterdag
-- De Duitse Wehrmacht valt de Grebbelinie aan.
-- Al het vee ten oosten van Naarden wordt via de Huizer haven afgevoerd richting West Friesland.
-- Weilanden ten westen van Naarden worden als verdediging onder water gezet.
-- Op hooggelegen weilanden worden tonnen en palen verspreid om het landen van vliegtuigen tegen te gaan.
14-05-1940 Dinsdag
-- Commandant van Naarden wil de Vesting verdedigen. De inwoners wil hij in veiligheid brengen. ( De commandant van Oostfront Vesting Holland was Generaal Majoor T.H. Fruyt van Hertog)
-- Om drie uur in de middag delen leden van de luchtbescherming bij ieder de evacuatie order uit. Op het biljet staan aanwijzingen, zoals verzamelpunt.
-- In de namiddag vind de uittocht plaats. Mensen lopen naast zwaar beladen fietsen. Alle Vestingbewoners brengt men onder in de villawijken rond het station, met de bedoeling hen per trein af te voeren.
-- Die zelfde middag om half twee bombardeert de Luftwaffe Rotterdam.
-- Omstreeks kwart voor zeven spreekt Generaal Winkelman voor de radio en deelt mee dat het leger heeft gecapituleerd.
[Evacuatie Vesting : http://evacuation-naarden-1940.blogspot.com/ ]
[Evacuatie Vesting Naarden:
http://gooiland.vijftigplusser.nl/?page=article&warticle_id=75636 ]
[Evacuaties in Nederland 1939-1940 - Koolhaas 1950]
15-05-1940 Woensdag
Na de nacht in de buitenwijken te hebben doorgebracht, keren de Vestingbewoners weer naar huis terug.
Na de nacht in de buitenwijken te hebben doorgebracht, keren de Vestingbewoners weer naar huis terug.
16-05-1940 Evacuatie Verslag in de Bussumsche Courant
16-05-1940 Donderdag
Op Duits bevel wordt de Amsterdamse Tijd vervangen door de Midden Europese tijd met zomertijd . De uurwerken moeten 1.40 uur vooruit worden gezet in de nacht van 15 op 16 mei om 24 uur.
16-05-1940 Donderdag
Zilverbons in omloop gebracht ter waarde van f 1.- en f 2,50 (papieren biljetten)
16-05-1940.Donderdag
Enige Duitse soldaten kwamen op het Promersplein om de daar geparkeerde militaire auto's te inspecteren. Twee wagens hebben ze meegenomen, de overige gebruikten te veel benzine. OPMERKING FdG: Veel Naarders (waaronder ik) kwamen kijken naar het legermateriaal dat als oorlogsbuit op bevel van de Wehrmacht verzameld was op het Promersplein.
17-05-1940 Vrijdag
Een deel van de Nederlandse soldaten is krijgsgevangen genomen en naar Duitsland afgevoerd. Soldaten van het Naardense garnizoen keren terug naar de kazernes. Met de stoomtram komen familieleden van de soldaten aan in de Vesting., om navraag te doen naar hun verwanten.
17-05-1940 Vrijdag
-- Op grote schaal wordt gecollecteerd voor de slachtoffers van het bombardement op Rotterdam. Opbrengst f 2000
-- De bezetter legt beslag op de benzine. Paard en wagen worden weer van stal gehaald om levensmiddelen te vervoeren. De gemeente wil de trekschuit op Amsterdam weer invoeren. Groente en fruit kunnen dan per handkar worden uitgevent
18-05-1940 Zaterdag
Enige Duitse officieren komen in het stadhuis burgemeester Boddes Hosang de bezettingsmaatregelenen 'toelichten'.
20-05-1940
De bezetter vervangt de zilveren guldens en rijksdaalders door zilverbons.
Op 22-05-1940 plaatst de Gooi en Eemlander afbeeldingen van de zilverbons.
21-05-1940 Duitse bezetting in Naarden is aangekomen. Bussumsche Courant
22-05-1940 UFA - Die Deutsche Wocheschau vom 22-05-1940 - Film over de inval in Nederland en het bombardement op Rotterdam
22-05-1940 UFA - Die Deutsche Wocheschau vom 22-05-1940 - Film over inval in Frankrijk
25-05-1940
Bij de heer Reeskamp (Fortlaan 25) dringen 8 pro Duitse personen binnen. Reden: Reeskamp zou iets onvriendelijks hebben gezegd tegen een NSB’er.
(zie over Reeskamp ook 22-12-1942 ) [politierapport 1946]
26-05-1940 Een deel van de Nederlandse soldaten is als krijgsgevangenen naar Duitsland gevoerd. Van de overigen zwaait de helft af.
12-07-1940
Enkele honderden Duitse soldaten worden gelegerd in de Weeshuiskazerne. Kleine afdelingen van de Wehrmacht marscheren zingend door de Vesting.
00-07-1940
Kinderen uit het gebombardeerde Rotterdam logeren bij gastgezinnen.
(rotterdammertje --> http://gooiland.vijftigplusser.nl/?page=article&warticle_id=26893 )
04-09-1940
Het landhuis Oud Bussem is eigendom van de zeer rijke NSB-er Van Leeuwen Boomkamp. De berucht nazie maarschalk Goering logeert daar.
05-11-1940
Een afdeling cavalerie strijkt neer in de Vesting. In het Arsenaal staan 150 paarden en in de loodsen nog eens 150.
06-11-1940
Klein verzet tegen de bezetter
[ Pijpenstopper: http://6een4e-cent.blogspot.com/ ]
01-03-1941
Invoering Persoonsbewijzen voor personen van 15 jaar en ouder
00-04-1941
Afhalen van de ingevoerde persoonsbewijzen.
19-06-1941
Verzetsman Dubelaar door de bezetter gearresteerd. (op 12-02-1942 doodgeschoten)
http://www.erepeloton.nl/Achtergrondverhalen/dubelaar.html
31-08-1941 Zondag Verjaardag Wilhelmina
Twee jongens, Peter en Daniel du Moulin, schilderen ORANJE BOVEN ! Op de 35 meter hoge schoorsteen van de Naardense wasserij Vlek
[ Oranje Boven. Huzarenstukje van de gebr. Moulin - De Omroeper 2004-2]
24-02 1941
Februaristaking (24 en 25 februari)
12-02-1942 Donderdag
Eerste Naardense verzetsman Dubelaar en Fokke Bleeker door Duitsers gefusilleerd
12-02-1942
M.H.G. Dubelaar, won. te Naarden, Cattenhagestraat 13, werd gefusileerd terzake van het voorhanden hebben van springstoffen. [politierapport - 1946]
26-02-1942 Donderdag
Plechtige Uitvaartmis in RK Vituskerk voor geëxecuteerde Dubelaar
12-03-1942 Donderdag
Burgemeester J.G. Boddes Hosang door de Duitsers gearresteerd, omdat hij de Uitvaartdienst van Dubelaar bijwoonde.
14-03-1942 Zaterdag
Pastoor Hermsen gevangen gezet naar aanleiding van de Uitvaartmis voor verzetsman Dubelaar.
28-03-1942
Burgemeester Boddes Hosang zit gevangen in Scheveningen. ’ In deze bajes zit geen gajes, maar Hollands Glorie, potverdorie’
Later is hij als gijzelaar afgevoerd naar St. Michielsgestel
20-04-1942
De beruchte generaal Christiaanse neemt intrek in het landhuis op het landgoed Crailo. De omgeving wordt afgezet en de buurtbewoners uit hun villa’s gezet.
21-04-1942
Pastoor Hermsen heeft geboet voor zijn Mis voor Dubelaar en komt vrij.
03-05-1942 Zondag
Verplicht dragen Jodenster. Joodse Vestingbewoners getekend met JOOD. ‘Joodse Onderdrukking = Ondergang Duitsland’
04-05-1942 Maandag
Dominee Poldervaart van de Grote Kerk staat terecht bij de Duitrse rechtbank in Den Haag. Misdaad z’n preek.
05-05-1942 D
Burgemeester Hosang weer gevangen genomen.
29-05-1942 Vrijdag
Eerste fietsenroof door de Wehrmacht in Naarden
Bij de heer Reeskamp (Fortlaan 25) dringen 8 pro Duitse personen binnen. Reden: Reeskamp zou iets onvriendelijks hebben gezegd tegen een NSB’er.
(zie over Reeskamp ook 22-12-1942 ) [politierapport 1946]
26-05-1940 Een deel van de Nederlandse soldaten is als krijgsgevangenen naar Duitsland gevoerd. Van de overigen zwaait de helft af.
12-07-1940
Enkele honderden Duitse soldaten worden gelegerd in de Weeshuiskazerne. Kleine afdelingen van de Wehrmacht marscheren zingend door de Vesting.
00-07-1940
Kinderen uit het gebombardeerde Rotterdam logeren bij gastgezinnen.
(rotterdammertje --> http://gooiland.vijftigplusser.nl/?page=article&warticle_id=26893 )
04-09-1940
Het landhuis Oud Bussem is eigendom van de zeer rijke NSB-er Van Leeuwen Boomkamp. De berucht nazie maarschalk Goering logeert daar.
05-11-1940
Een afdeling cavalerie strijkt neer in de Vesting. In het Arsenaal staan 150 paarden en in de loodsen nog eens 150.
06-11-1940
Klein verzet tegen de bezetter
[ Pijpenstopper: http://6een4e-cent.blogspot.com/ ]
01-03-1941
Invoering Persoonsbewijzen voor personen van 15 jaar en ouder
00-04-1941
Afhalen van de ingevoerde persoonsbewijzen.
19-06-1941
Verzetsman Dubelaar door de bezetter gearresteerd. (op 12-02-1942 doodgeschoten)
http://www.erepeloton.nl/Achtergrondverhalen/dubelaar.html
31-08-1941 Zondag Verjaardag Wilhelmina
Twee jongens, Peter en Daniel du Moulin, schilderen ORANJE BOVEN ! Op de 35 meter hoge schoorsteen van de Naardense wasserij Vlek
[ Oranje Boven. Huzarenstukje van de gebr. Moulin - De Omroeper 2004-2]
24-02 1941
Februaristaking (24 en 25 februari)
12-02-1942 Donderdag
Eerste Naardense verzetsman Dubelaar en Fokke Bleeker door Duitsers gefusilleerd
12-02-1942
M.H.G. Dubelaar, won. te Naarden, Cattenhagestraat 13, werd gefusileerd terzake van het voorhanden hebben van springstoffen. [politierapport - 1946]
26-02-1942 Donderdag
Plechtige Uitvaartmis in RK Vituskerk voor geëxecuteerde Dubelaar
12-03-1942 Donderdag
Burgemeester J.G. Boddes Hosang door de Duitsers gearresteerd, omdat hij de Uitvaartdienst van Dubelaar bijwoonde.
14-03-1942 Zaterdag
Pastoor Hermsen gevangen gezet naar aanleiding van de Uitvaartmis voor verzetsman Dubelaar.
28-03-1942
Burgemeester Boddes Hosang zit gevangen in Scheveningen. ’ In deze bajes zit geen gajes, maar Hollands Glorie, potverdorie’
Later is hij als gijzelaar afgevoerd naar St. Michielsgestel
20-04-1942
De beruchte generaal Christiaanse neemt intrek in het landhuis op het landgoed Crailo. De omgeving wordt afgezet en de buurtbewoners uit hun villa’s gezet.
21-04-1942
Pastoor Hermsen heeft geboet voor zijn Mis voor Dubelaar en komt vrij.
03-05-1942 Zondag
Verplicht dragen Jodenster. Joodse Vestingbewoners getekend met JOOD. ‘Joodse Onderdrukking = Ondergang Duitsland’
04-05-1942 Maandag
Dominee Poldervaart van de Grote Kerk staat terecht bij de Duitrse rechtbank in Den Haag. Misdaad z’n preek.
05-05-1942 D
Burgemeester Hosang weer gevangen genomen.
29-05-1942 Vrijdag
Eerste fietsenroof door de Wehrmacht in Naarden
25-06-1942 Mussert bezoekt Noord Holland en Amsterdam. Omstreeks deze tijd is
Mussert ook in Naarden geweest. In de Gele Loods heeft hij de lokale NSBers toegesproken. http://www.youtube.com/watch?v=H8fi1HYoV0M
25-06-1942 Donderdag
De eerste Joodse Vestingbewoners zijn door de Duitsers ’afgevoerd’.
[ De Omroeper 1991-3 -- Slootman, F.}
14-07-1942 Dinsdag
De huizen van de Joodse Vestingbewoners worden leeggeroofd en in grote verhuiswagens geladen.
17-08-1942 Maandag
NSB burgemeester Buitenhuis wordt geinstalleerd
06-09-1942 Zondag
Joodse heer uit het Rembrandpark begraven Heeft zich verdronken bij de Oostbeer.
15-09-1942 Dinsdag
De NSB kapper P. Wijn is door NSB burgemeester tot wethouder benoemd.
24-10-1942 Zaterdag
De kolenboeren, de gebroeders Vuijst, zijn naar een concentratiekamp gestuurd.
22-12-1942
De 19 jarige Gerard Reeskamp is gegijzeld op het politiebureau, omdat zijn ontsnapt is aan de bezetters. Met behulp van zijn moeder en rechercheur Alle Jongbloed weet hij uit het politiebureau te ontsnappen.
( zie website: www.gareeskamp,nl )
22-12-1942
Uit het Politiebuereau ontvlucht: Gerardus Adrianus Reeskamp, geb. te Naarden , 7 juni 1923, won. te Naarden Fortlaan 25, die in gijzeling was gesteld terzake van het feit dat zijn vadert zich aan een arrestatie had onttrokken. Een jongere broer werd thans in gijzeling gesteld.
[politierapport 1946]
01-01-1943 De NSB’er ‘opperluitenant’ Spannenberg is aangesteld als commandant van de politie in Naarden. (de bezetter voert militaire rangen in bij de gemeente politie) [ politierapport 1946]
13-01-1943 Woensdag
Bericht over het overlijden in een concentratiekamp van de 57 jarige Piet van Rooijen
15-01-1943 Vrijdag
In beslag genomen fietsen van Naardense Joden worden op Duitse vrachtwagens geladen.
03-02-1943 Woensdag
Eindelijk maakt de propaganda openbaar dat de Wehrmacht bij Stalingrad is verslagen.
05-02-1943 Vrijdag
De collaborateur generaal Seijffart is door het verzet doodgeschoten
11-02-1943
Aan het IJsselmeerstrand ligt een aluminium reservetank van een vliegtuig.
Ik (FdG) heb dit torpedovormige ding ook gezien.
11-02-1943 Aan het IJselmeerstrand wered een ledige reserve benzinetank gevonden afkomstig uit een vliegtuig. [ politierapport 1946]
19-02-1943 Vrijdag
De zoon van de conciërge van het Spaanse Huis, H.A.J. Breeman, is doodgeschoten wegens het drukken van illegale tijdschriften.
08-03-1943
Luchtgevecht boven Naarden. De 16 jarige Martina Stall uit de Jan Steenlaan wordt een kogel uit een vliegtuig dodelijk getroffen. (controleren = waarschijnlijk 1944)
Nazi tijdschrift SIGNAAL uit 1943 over luchtgevechten
19-04-1943 Maandag
De grote bronzen luidklokken van de Grote Kerk en de RK Vituskerk zijn afgevoerd om te worden omgesmolten tot kanonnen en granaten
“Wie met kerkklokken schiet, wint de oorlog niet’
22-04-1943 Donderdag
De laatste Naardense Joden worden per open vrachtwagens naar het concentratiekamp Vught gebracht.
[ Deportatie Naardense Joden: Omroeper 1991 - 3- pag 98 - Slootman, F]29-04-1943 Donderdag
Nederlandse beroepsmilitairen moeten zich bij de bezetter melden.
30-04-1943 Vrijdag
Naarders moeten vanaf 20 uur tot ‘s morgens 6 uur binnenblijven.
06-05-1943
Dochter Hermien van de bruggewachter Van der Laan is door een Wehrmachtvrachtauto doodgereden.
28-05-1943 Zaterdag
Jongens van 20 jaar en ouder moeten verplicht werken in Duitsland
29-05-1943
-- Bij Fort Ronduit is een dode Luftwaffe piloot gevonden. Toestel waarschijnlijk in het IJsselmeer gestort.
-- Hedenmiddag werd bij Fort Ronduit het lijk van een Duitse officier gevonden waarschijnlijk een afgeschoten vlieger. [ politierapport 1946]
04-06-1943
-- Fanatieke NSB-er J.O. benoemd tot directeur zwembad.
-- Radio’s worden verplicht ingeleverd op het politiebureau, de opslag is op de zolder van het secretarie.
05-06-1943
Dronken ‘Ordnungspolizist’ dringt met pistool een woning binnen. Voorzichtig is hij buiten de deur gezet. [politierapport 1946]
06-06-1943
Vliegtuigen werpen pamfletten uit met de rede van Churchill. Een aantal wordt in beslaggenomen en doorgestuurd aan de Sicherheitsdienst. [politierapport 1946]
08-06-1943 Een politieagent in Huizen steekt, in opdracht van het verzet, 300 in Huizen opgeslagen radio’s in brand. Hij wordt gearresteerd.
22-06-1943
Bij C. Coster, Meentweg 10 is een illegaal pamflet in de bus gedaan. Er staat dat de invasie op de Nederlandse kust aanstaande is en dat de koningin direct terugkeert. [politierapport 1946]
02-07-1943 Protest van medici tegen de nazie Artsenkamer. Dokters worden opgesloten in het concentratiekamp Amersfoort. Huisartsen durven niet op straat te komen.
05-07-1943
De NSB burgemeester ontvangt een oproep van het Verzet. Hij wordt aangeraden de ‘Verordening op de Bevolkingsregisters te saboteren. [ politierapport 1946]
09-07-1943
De NSB burgemeester ontvangt een vluchtschrift ‘Commentaar op de Aanwijzingen in het geval van een vijandelijke aanval. (vastgesteld door de Raad van Ministers in Mei 1937) [politieraport 1946]
18-07-1943 In plaats van voedsel verbouwen sommige burgers nu tabak.
19-07-1943 Het verzet overvalt het distributiekantoor te Huizen. De Naarder verzetsman Johan Schimmel is als deelnemer gearresteerd. (overleefd de oorlog niet) De veroverde distributiebonnen zijn bedoeld voor Joodse en andere onderduikers.
20-07-1943
De bezetter arresteert in de speeltuin Oud Naarden de verzetmannen Frits Froh en Willy van Breukel. Van Breukel had het pistool bij zich waarmee hij de overval op het Huizer distributiekantoor had gepleegd. [politieraport 1946]
20-07-1943
In Oud Naarden twee andere personen gearresteerd, namelijk Frederik Carl te Hennepe en Johan Schimmel. De laatstre was in het bezit van een FN pistool met 8 patronen. (Johan Schimmel was een Naarder ) [politieraport 1946]
29-07-1943 Donderdag
De ingegraven antieke kanonlopen bij het Arsenaal worden uitgegraven en als oud ijzer afgevoerd naar het station. De Duitse oorlogsindustrie heeft gebrek aan ijzer.
02-08-1943
Huisarts Van Ugelen doet aangifte bij de politie tegen een Duitse soldaat die een jongen van de Arbeidsdienst in z’n buik had geschoten. [politierapport 1946]
15-08-1943 Zondag
De zoon van de bloemenhandelaar Hartong gearresteerd. Reden: Hij heeft een anti-NSB mop verteld in cafe De Beurs.
18-08-1943
Gearresteerd : Mej. B. Beijer, van sociale zaken, en P. van Rooijer, van het secretarie. Reden: Positief gereageerd op de val van Sicilie.
20-08-1943
Om 8.30 een aanslag gepleegd op de Bussumse NSB commissaris. Omstreeks 1960 leerde ik (FdG) hem kennen bij de firma Geesink. Zijn Nederlanderschap was hij kwijt en nog steeds was hij fout.
21-08-1943
Een anti-Duits vlugschrift "Trouw" in beslaggenomen. Was aan een bewoner toegezonden.
[politierapport 1946]
24-08-1943
In het Burgerweeshuis is een gips afgietsel van de gestolen luidklok geplaatst.
02-09-1943 De NSB burgemeester is bang voor een aanslag. In de stadhuishal zit een agent in burger.
03-09-1943
Er staat een kilometerslange trein vanaf het spoorviaduct (nu station Bussum Zuid) tot aan de Karnemelksloot bij het Naardermeer. Deze trein wordt volgeladen met militairen en materieel, met bestemming het Russische front .
10-09-1943 Rechercheur Jongbloed is met een overvalwagen afgevoerd naar concentratiekamp Vught. Hij heeft een gevangen jongen helpen ontsnappen. Jongbloed is vermoord in Duitsland.
10-09- 1943 en 17-09-1943 Uitschakeling van zelfslijtende Erfgooiers. [Laarder Bel]
Vooral de kleine scharende Erfgooiers moeten kiezen tussen het beginnen aan een gemengd
boerenbedrijf of alleen verder gaan met een melkhandel.
18-10-1943 Maandag
De schrijver A.M.de Jong is zijn woning te Blaricum door Nederlandse SS-ers vermoord.
(Silbertanne moord)
30-10-1943
NSB burgemeester ontvangt pamflet van het Verzet. Inhoud: De Meistaking. Een keerpunt’ De tien geboden. [politieraport 1946]
20-11-1943 Zaterdag
In Nederland wonende Duitse burgers zijn in 1940 ingelijfd in het Duitse leger. Een deel van deze zogenaamde Rijksduitsers ligt in de Weeshuiskazerne . Twee van hen zijn gedeserteerd. Duitse politie zoekt hen in de Vesting.
13-12-1943
Mijn 17 jarige zus moet verplicht naar de luchtbescherming. Woe wegblijft wordt beboet.
22-01-1944 Zaterdag
In opdracht van de bezetter moet een elektricien alle radio’s van NSB ontdoen van de Engelse zender. De toestellen van de overige burgers waren al lang tevoren ’ingenomen’.
01-02-1944 Dinsdag
De gewonde NSB politiecommissaris is naar Duitsland vertrokken. Hij voelt zich na de aanslag niet veilig meer.
06-03-1944 Maandag
Bunkerbouw bij Valkeveen.
[Lehrbatterie Naarden: Omroeper 1992- 2- pag 72]
08-03-1944
Om 16.30 luchtgevecht boven Naarden. Door rondvliegende mitrailleurkogels is de 16 jarige Martina Stall in de Jan Steenlaan gedood. [politieraport 1946]
12-03-1944
Bij de Amsterdamse straatweg ligt een zuurstoftank van een vliegtuig. [politieraport 1946]
26-04-1944
NSB Burg. Van Leeuwen is benoemd in Hoofddorp. Kapper/wethouder Wijn is nu loco-burgemeester
15-05-1944
Illegale pamfletten in beslag genomen. Actie tegen Z-kaarten verfahren. [politieraport 1946]
02-06-1944
De Lange Bedekte Weg is afgezet. Duitse soldaten oefenen in rubberbootjes.
( De VPRO heeft hier een filmpje van)
06-06-1944 Dinsdag D DAY
Invasie in Normandie. Burgers moeten mangaten graven langs de Rijksweg.
19-04-1943 Maandag
De grote bronzen luidklokken van de Grote Kerk en de RK Vituskerk zijn afgevoerd om te worden omgesmolten tot kanonnen en granaten
“Wie met kerkklokken schiet, wint de oorlog niet’
22-04-1943 Donderdag
De laatste Naardense Joden worden per open vrachtwagens naar het concentratiekamp Vught gebracht.
[ Deportatie Naardense Joden: Omroeper 1991 - 3- pag 98 - Slootman, F]29-04-1943 Donderdag
Nederlandse beroepsmilitairen moeten zich bij de bezetter melden.
30-04-1943 Vrijdag
Naarders moeten vanaf 20 uur tot ‘s morgens 6 uur binnenblijven.
06-05-1943
Dochter Hermien van de bruggewachter Van der Laan is door een Wehrmachtvrachtauto doodgereden.
28-05-1943 Zaterdag
Jongens van 20 jaar en ouder moeten verplicht werken in Duitsland
29-05-1943
-- Bij Fort Ronduit is een dode Luftwaffe piloot gevonden. Toestel waarschijnlijk in het IJsselmeer gestort.
-- Hedenmiddag werd bij Fort Ronduit het lijk van een Duitse officier gevonden waarschijnlijk een afgeschoten vlieger. [ politierapport 1946]
04-06-1943
-- Fanatieke NSB-er J.O. benoemd tot directeur zwembad.
-- Radio’s worden verplicht ingeleverd op het politiebureau, de opslag is op de zolder van het secretarie.
05-06-1943
Dronken ‘Ordnungspolizist’ dringt met pistool een woning binnen. Voorzichtig is hij buiten de deur gezet. [politierapport 1946]
06-06-1943
Vliegtuigen werpen pamfletten uit met de rede van Churchill. Een aantal wordt in beslaggenomen en doorgestuurd aan de Sicherheitsdienst. [politierapport 1946]
08-06-1943 Een politieagent in Huizen steekt, in opdracht van het verzet, 300 in Huizen opgeslagen radio’s in brand. Hij wordt gearresteerd.
22-06-1943
Bij C. Coster, Meentweg 10 is een illegaal pamflet in de bus gedaan. Er staat dat de invasie op de Nederlandse kust aanstaande is en dat de koningin direct terugkeert. [politierapport 1946]
02-07-1943 Protest van medici tegen de nazie Artsenkamer. Dokters worden opgesloten in het concentratiekamp Amersfoort. Huisartsen durven niet op straat te komen.
05-07-1943
De NSB burgemeester ontvangt een oproep van het Verzet. Hij wordt aangeraden de ‘Verordening op de Bevolkingsregisters te saboteren. [ politierapport 1946]
09-07-1943
De NSB burgemeester ontvangt een vluchtschrift ‘Commentaar op de Aanwijzingen in het geval van een vijandelijke aanval. (vastgesteld door de Raad van Ministers in Mei 1937) [politieraport 1946]
18-07-1943 In plaats van voedsel verbouwen sommige burgers nu tabak.
19-07-1943 Het verzet overvalt het distributiekantoor te Huizen. De Naarder verzetsman Johan Schimmel is als deelnemer gearresteerd. (overleefd de oorlog niet) De veroverde distributiebonnen zijn bedoeld voor Joodse en andere onderduikers.
20-07-1943
De bezetter arresteert in de speeltuin Oud Naarden de verzetmannen Frits Froh en Willy van Breukel. Van Breukel had het pistool bij zich waarmee hij de overval op het Huizer distributiekantoor had gepleegd. [politieraport 1946]
20-07-1943
In Oud Naarden twee andere personen gearresteerd, namelijk Frederik Carl te Hennepe en Johan Schimmel. De laatstre was in het bezit van een FN pistool met 8 patronen. (Johan Schimmel was een Naarder ) [politieraport 1946]
29-07-1943 Donderdag
De ingegraven antieke kanonlopen bij het Arsenaal worden uitgegraven en als oud ijzer afgevoerd naar het station. De Duitse oorlogsindustrie heeft gebrek aan ijzer.
02-08-1943
Huisarts Van Ugelen doet aangifte bij de politie tegen een Duitse soldaat die een jongen van de Arbeidsdienst in z’n buik had geschoten. [politierapport 1946]
15-08-1943 Zondag
De zoon van de bloemenhandelaar Hartong gearresteerd. Reden: Hij heeft een anti-NSB mop verteld in cafe De Beurs.
18-08-1943
Gearresteerd : Mej. B. Beijer, van sociale zaken, en P. van Rooijer, van het secretarie. Reden: Positief gereageerd op de val van Sicilie.
20-08-1943
Om 8.30 een aanslag gepleegd op de Bussumse NSB commissaris. Omstreeks 1960 leerde ik (FdG) hem kennen bij de firma Geesink. Zijn Nederlanderschap was hij kwijt en nog steeds was hij fout.
21-08-1943
Een anti-Duits vlugschrift "Trouw" in beslaggenomen. Was aan een bewoner toegezonden.
[politierapport 1946]
24-08-1943
In het Burgerweeshuis is een gips afgietsel van de gestolen luidklok geplaatst.
02-09-1943 De NSB burgemeester is bang voor een aanslag. In de stadhuishal zit een agent in burger.
03-09-1943
Er staat een kilometerslange trein vanaf het spoorviaduct (nu station Bussum Zuid) tot aan de Karnemelksloot bij het Naardermeer. Deze trein wordt volgeladen met militairen en materieel, met bestemming het Russische front .
10-09-1943 Rechercheur Jongbloed is met een overvalwagen afgevoerd naar concentratiekamp Vught. Hij heeft een gevangen jongen helpen ontsnappen. Jongbloed is vermoord in Duitsland.
10-09- 1943 en 17-09-1943 Uitschakeling van zelfslijtende Erfgooiers. [Laarder Bel]
Vooral de kleine scharende Erfgooiers moeten kiezen tussen het beginnen aan een gemengd
boerenbedrijf of alleen verder gaan met een melkhandel.
18-10-1943 Maandag
De schrijver A.M.de Jong is zijn woning te Blaricum door Nederlandse SS-ers vermoord.
(Silbertanne moord)
30-10-1943
NSB burgemeester ontvangt pamflet van het Verzet. Inhoud: De Meistaking. Een keerpunt’ De tien geboden. [politieraport 1946]
20-11-1943 Zaterdag
In Nederland wonende Duitse burgers zijn in 1940 ingelijfd in het Duitse leger. Een deel van deze zogenaamde Rijksduitsers ligt in de Weeshuiskazerne . Twee van hen zijn gedeserteerd. Duitse politie zoekt hen in de Vesting.
13-12-1943
Mijn 17 jarige zus moet verplicht naar de luchtbescherming. Woe wegblijft wordt beboet.
22-01-1944 Zaterdag
In opdracht van de bezetter moet een elektricien alle radio’s van NSB ontdoen van de Engelse zender. De toestellen van de overige burgers waren al lang tevoren ’ingenomen’.
01-02-1944 Dinsdag
De gewonde NSB politiecommissaris is naar Duitsland vertrokken. Hij voelt zich na de aanslag niet veilig meer.
06-03-1944 Maandag
Bunkerbouw bij Valkeveen.
[Lehrbatterie Naarden: Omroeper 1992- 2- pag 72]
08-03-1944
Om 16.30 luchtgevecht boven Naarden. Door rondvliegende mitrailleurkogels is de 16 jarige Martina Stall in de Jan Steenlaan gedood. [politieraport 1946]
12-03-1944
Bij de Amsterdamse straatweg ligt een zuurstoftank van een vliegtuig. [politieraport 1946]
26-04-1944
NSB Burg. Van Leeuwen is benoemd in Hoofddorp. Kapper/wethouder Wijn is nu loco-burgemeester
15-05-1944
Illegale pamfletten in beslag genomen. Actie tegen Z-kaarten verfahren. [politieraport 1946]
02-06-1944
De Lange Bedekte Weg is afgezet. Duitse soldaten oefenen in rubberbootjes.
( De VPRO heeft hier een filmpje van)
06-06-1944 Dinsdag D DAY
Invasie in Normandie. Burgers moeten mangaten graven langs de Rijksweg.
06-06-1944 Die Deutsche Wocheschau 06-06-1944
Invasie in Normandie volgens de Duitse propaganda
17-06-1944 Zaterdag
Beruchte luitenant van politie Spannenberg overgeplaatst naar Velzen
25-07-1944
Trein is om 6.02 uur in het Naardermeer beschoten door vliegtuigen. 1 dode. [politierapport 1946]
16-08-1944
Beschieting van een trein door vliegtuigen . 1 dode. [politierapport 1946]
05-09-1944 Dolle Dinsdag
Verschillende Naardense NSB-ers, waaronder burgemeester Buitenhuis, vluchten richting Duitsland.
06-09-1944 Woensdag
De NSB kapper/wethouder Wijn slaat op de vlucht met zijn gezin.
07-09-1944 Donderdag
Veel NSB gezinnen vertrekken naar station Naarden-Bussum. Met een speciale trein worden ze afgevoerd.
13-09-1944
NSB burgemeester Buitenhuis neemt weer een kijkje in Naarden
17-09-1944
-- Luchtlandingen van Amerikanen, Britten en Polen bij Arnhem, Groesbeek, Grave en Eindhoven.
-- Nederlandse regering in Londen gelast de algemene spoorwegstaking.
26-09-1944 Dinsdag
--- Sabotage aan spoorbruggetje door het verzet. Locomotief ontspoort bij de Karnemelksloot. Dichtbij gelegen villa van de familie Hamer door de Duitsers als wraak vernield.
[ Een locomotief verdwijnt in de Karnemelksloot: Omroeper 1989 - 2 pag 41]
[Locomotief: Omroeper 1989 - 2-pag 78]-- Gooi en Eemlander verschijnt in klein formaat. (22 x 29 cm)
27-09-1944
Gisteren werd een huis, Juliana van Stolberglaan 114 door de Duitsers in brand gestoken., terzake voorgenomen sabotage aan de spoorlijn bij de Karnemelksloot. [ politieraport 1946]
02-10-1944
In het bosje aan het einde van de Oostdijk zaagt men bomen om. (met mijn broertje was ik ook van de partij - FdG)
09-10-1944
De elektrische stroom is in Naarden afgesloten. (tot aan de bevrijding)
15-10-1944 Zondag
Naardense jongens vluchten de kerken uit. In Bussum worden mannen van de straat geplukt.
16-10-1944
-- Kapelaan Brouwer van de RK Kerk in Naarden wordt gedwongen kolen te lossen.
-- Soldaten nemen nogmaals fietsen in beslag.
23-10-1944 Maandag
-- Het Duitse leger jaagt de bevolking van Noord Limburg via Duitsland naar de provincie Utrecht en ‘t Gooi.
-- In Naarden komen de eerste vluchtelingen aan uit Gennep en Huissen.
24-10-1944 Dinsdag
Grote razzia in de afgesloten Vesting Naarden. Vijfhonderd mannen van 17 tot 50 jaar samengedreven op de Lange Bedekte Weg. Ze worden lopend afgevoerd naar concentratiekamp Amersfoort, waar de nacht wakend wordt doorgebracht.
[Naarden razzia: http://german-razzia.blogspot.com/ ]
24-10-1944
Een razzia door de Duitsers had plaats voor tewerkstelling bij de Duitse Wehrmacht. Twee leden
van het Korps gemeentepolitie werden medegevoerd met name Van Dommelen en Lambour.
[politieraport 1946]
25-10-1944 Woensdag
-- Opgepakte Naarders worden via station Amersfoort naar het verwoeste Arnhem getransporteerd. (na de mislukte luchtlanding)
-- Bij Naarden trein beschoten, 1 dode.
26-10-1944 Donderdag
De Naarders worden gedwongen vluchtelingen in huis op te nemen. Er moeten hier 700 vluchtelingen worden ondergebracht
Op onze boerderij (FdG) nemen we twee vluchtelingetjes uit Gennep op. Een jongetje en een klein meisje. Later komt ook hun grote broer Piet Beumler.
27-10-1944
-- Politieagenten Van Dommelen en Lambour hoeven geen dwangarbeider te zijn in Arnhem.
-- Opgemelde personen keerden op hun standplaatsen (politiebureau) terug . [politierapport 1946]
28-10-1944
Het was beter geweest dat de politie van Naarden en Bussum toezicht had gehouden in Arnhem.
07-11-1944
Grote roof van fietsen en fietsonderdelen. .
09-11-1944
Om 16 uur is het houtenhuis Daventria aan de Stationsweg 5 (Julianalaan) door de Duitsers in brand gestoken, als represaille na sabotage aan de spoorlijn.
10-11-1944 Grote razzia in Rotterdam. 50.000 mannen opgepakt en afgevoerd naar Duitsland per schip en trein. Rotterdam ligt dicht bij het front, de Duitsers willen geen anti nazies in het frontgebied.
12-11-1944
Een deel van de opgepakte Rotterdammers wordt per trein getransporteerd via het Gooi. Een volgepropte trein met 3000 mannen houdt stil bij station Naarden-Bussum. De bevolking zorgt voor medische verzorging en voedsel. Mijn zus Corrie redt de 18 jarige Jaap van Dijk uit het transport. Jaap duikt onder op onze boederij. (FdG)
[ Rotterdamse onderduiker: http://german-occupation.blogspot.com/ ]
14-11-1944
Perceel Julianalaan 5 bewoond door Van Egmond , werd door de Duitsers in brand gestoken als repressaille op de spootwegaanslag onder Hilversum.
[politieraport 1946]
( De bezetter had de Julianalaan omgedoopt tot Stationsweg)
15-11-1944
[Naarder Courant: http://1944-nov-15-nc.blogspot.com/ ]
25-11-1944
Palmkazerne te Bussum gebombardeerd.
27-11-1944
-- Wehrmacht rooft huis aan huis wollen wintergoed voor het Oostfront
28-11-1944
- Onze Rotterdamse onderduiker Jaap van Dijk wordt door broer Nico en zus Corrie per fiets naar het verzet in Loosdrecht gebracht. Vanuit daar wordt hij weer naar Rotterdam gebracht.
-- Een uur later komt vader Van Dijk bij ons aan. Vanaf Rotterdam is hij per boot naar Amsterdam gegaan en vandaar lopend naar Naarden.
29-11-1944
-- Vader Van Dijk wordt door mijn zus en broer per fiets naar Amsterdam gebracht. Boot vertrekt niet. Vader Van Dijk weer terug in Naarden. De volgende dag gaat vader Van dijk op onze fiets naar Rotterdam. (FdG)
-- Naardense rechercheur A. Jongbloed vermoord in concentratiekamp.
30-11-1944
Vliegtuigen beschieten in het Naardermeer een munitietrein. De trein keert terug en wordt als dekking achter de huizen van de Juliana Van Stolbergplaan geparkeerd. De beschieting gaat door totdat de hele trein ontploft. Alle huizen van de laan worden zwaar beschadigd.
[Munitietrein 3-11-1944: Omroper 1991 - 4 - pag 9 -- Slootman, F.]1-12-1944 Vrijdag
Naarders bekijken de enorme schade die de ontplofte trein heeft veroorzaakt. Niet alleen de Juliana van Stolberglaan, ook de omliggende wijken zijn getroffen.
Jongens zoeken naar granaatscherven en pijpjes kruit. Van de pijpjes worden voetzoekers gemaakt (FdG).
09-12-1944 Zaterdag
De kleine vluchtelingen worden vervangen door de jongens Jan en Paul Noij uit Gennep.
10-12-1944 Zondag
‘Mijn ouders en grootmoeder’ geven onderdak aan de familie Spam uit Huissen (5 personen), ze zijn op doortocht.naar Zaandam (FdG).
12-12-1944 Dinsdag
Duitsers brengen blindgangers uit de trein tot ontploffing, nog meer ruiten sneuvelen.
21-12-1944
Landbouwer Rijk Niezing, Meerkade 71 beroofd van f 1000 en distributiebonnen. Roof door Duitssprekende mannen in uniform. ( bezetters of het verzet?)
29-12-1944
Schaatsers op het ondergelopen Ondersloot vluchten tijdens de beschieting van de spoorwegopslag bij de Bussumse watertoren.
05-01-1945 Vrijdag
Het bevolkingsregister van Naarden wordt in beslag genomen door de bezetter, die het Verzet voor wil zijn.
11-01-1945
Om 5 uur in de morgen vloog een V1 laag over Naarden
17-01-1945
Oproep van NSB burgemeester tot uitzending van kinderen naar Friesland. Aanmelden bij Sociale Zaken of bij de Kerkgenootschappen. De NSB en de bezetters konden het niet meer organiseren. Kerkelijke organisaties (Interkerkelijk Overleg) hebben zich ingezet om te zorgen dat de kinderen in Noord Nederland gastvrij werden opgevangen. Vanuit Naarden werd de vuilniswagen voor vervoer ingezet. De meeste kinderen voeren per binnenvaartschepen het IJsselmeeer over. Het was zeer gevaarlijk de geallieerde jachtvliegtuigen schoten op alles wat bewoog op de weg en het water.
[Hongerwinter : Omroeper 1989 - 2 - pag 66]
[Kinderuitzending Naarden: Omroeper 2005 - 3 - pag. 93]
30-01-1945
In de nacht wordt het geslachte varken uit de boerderij van grootmoeder Klaasje de Gooijer Krijnen gestolen (FdG)
31-01-1945 Woensdag
-- Een gearresteerde burger pakt het geweer af van een Duitse soldaat en schiet hem dood ter plaatse van de kruising Thierenweg/Rijksweg.
-- Een aanslag op een Duitse soldaat had plaats op de Rijksweg nabij de Gerard Doulaan. De dader was aangehouden voor de Arbeidsinzet . De dader was aangehouden voor de Arbeidsinzet, ontrukte de Duitser zijn wapen en schoot hem neer. Ontvluchtte vervolgens. [politierapport 1946]
04-02-1945
Nabij het kruispunt werden als repressaille voor het neerschieten van de Duitse soldaat,
5 Nederlander gefusilleerd. Walda, Wagenaar, Van Gangelen, Deegens en Groen.
[politierapport 1946] [ SSAN 071+1591 Ooggetuigeverslag van de fusillade aan de Thierensweg 36 dd. 4 februari 1945.
Naarden, monument aan de Thierensweg
01-02-1945 Hongerkinderen uit Naarden worden met een paard en wagen naar het dorp Huizen gebracht. In de Huizerhaven ligt een binnenvaartschip. De kinderen worden naar het ruim gebracht, waarvan de bodem is bedekt met stro. Het schip vaart eerst naar Enkhuizen en steekt vandaar uit naar Friesland. ( De Omroeper 2005 - jrg. 18 - nr. 3)
12-02-1945 Maandag
De gevreesde generaal Christiaanse vlucht weg uit het landhuis Crailo.
18-02-1945 Vrijdag
‘Onze’ vluchtelingen uit Gennep, Jan en Paul Noy met hun ouders per schip vertrokken naar Friesland.
20-02-1945 Zondag
Onze hond Molly is door een Naarder gestolen, geslacht en opgegeten. (FdG)
22-02-1945 Donderdag
In Naarden verblijven nog 400 vluchtelingen uit Gennep en Huissen. Andere vluchtelingen zijn via het IJsselmeer naar Friesland verscheept.
24-02-1945 Zaterdag
Vesting Naarden is een paardenlazeret geworden. Honderden paarden staan in loodsen en bij stadsboeren. Gezonde paarden van de boeren worden in beslag genomen. Vlees van zieke paarden wordt verkocht bij de slagers.
06-03-1945
Om 18 uur is de 16 jarige Gerard Bak neergeschoten op de hoek van de Marktstraat/Vitusstraat. De Duitsers lieten hem doodbloeden voor de bloemenwinkel.
01-03-1945
Het tarwemeel uit Zweden is aangekomen in de haven van Delfszijl.
13-03-1945
Van het meel hebben de Naardense bakkers brood gebakken. Iedereen haalt met broodbonnen het wittebrood bij de bakkers. Bij de kruideniers wordt de Zweedse margarine uitgedeeld.
21-03-1945 Woensdag
Hotel Bosch van Bredius wordt door de RAF plat gebombardeerd. Ook de villa van de familie Bouvy is getroffen. (11 doden)
[Oorlogsherinneringen uit het Bosch van Bredius : Omroeper 1992 - 2 pag 83 ]30-03-1945 Goede Vrijdag
Hotel Jan Tabak gebombardeerd. Het achter het hotewl gelegen RK kerkhof wordt zwaar beschadigd. (2 doden)
15-04-1945
Duitse politie doet inval bij de verzetsman kleermaker Groenhard. Twee leden van de verzetsgroep worden gevangen genomen. De derde, Jaap Klinkenberg, weet ter nauwernoof te ontkomen en duikt onder.
[Ontsnapt aan de SD: http://gooiland.vijftigplusser.nl/?page=article&warticle_id=6538 ]
16-04-1945 Maandag
De stadsboeren moeten met paard en wagen rijden voor de Wehrmacht. In Promerskazerne worden de karren geladen met gasmaskers en ander legermateriaal. Vandaar wordt alles gelost bij de binnenhaven en geladen op drie binnenvaartschepen.
19-04-1945
Duitssprekende personen plegen overval op het landhuis van de rijke NSB’er Van Leeuwen Boomkamp. Ze eisen geld en eten. (bezetters of het verzet?)
20-04-1945
Bij de Hakkelaarsbrug doorgraven de Duitsers de Amsterdamse Straatweg, het water uit de Muidertrekvaart overstroomt de Binnendijkse Polder.
23-04-1945
Moffen nemen het paard van grootmoeder Klaasje de Gooijer-Krijnen in beslg (FdG).
26-04-1945 Donderdag
In Naarden gelegerde Duitse soldaten blazen om 19 uur de Zwarte Draaibrug naar Fort Ronduit op. Om 20 uur gaan de twee ophaalbruggen in de Amersfoortese straatweg de lucht in. Brokstukken van de Zwarte Draaibrug komen in de Vesting terecht.
[ Naarden ophaalbrug: http://muizenval-brug.blogspot.com/]
27-04-1945
De bezetter laat het gat in de Amsterdamse Straatweg weer dichten, zodat de vluchtweg naar Amsterdam weer begaanbaar is.
29-04-1945
In de Vesting is Oostenrijks paardenvolk gelegerd. De paardenstallen in de Gele loods en de Vijf Loodsen worden schoongemaakt door Russische Krijgsgevangen in Duits uniform.
Veertig van hen, Turkmenen, moeten de Amsterdamse Straatweg weer opengraven.
02-05-1945
-- Voedseldropping door de geallieerden. Vanaf de wallen van bastion Nieuw Molen zien de Naarders de vliegtuigen laag langs vliegen.
-- Ook de stadsboeren worden ingeschakeld om het voedsel vanaf het droppingsterrein naar een verzamelpunt te brengen.
03-05-1945 Duitse soldaten brengen eigen bootjes tot zinken in de binnengracht tegenover bastion Nieuw Molen. ( de juiste datum is onbekend)
04-05-1945 Vrijdag
Om 21 uur dringt in Naarden het gerucht door over de capitulatie van het Duitse leger.
05-05-1945 Zaterdag
In de morgen worden voorzichtig enkele vlaggen uitgestoken. Om 13,45 wappert de vlag van de toren. Door de straten host de jeugd. Duitse soldaten kijken toe.
07-05-1945 Maandag
-- Leden van de Binnenlandse Strijdkrachten lopen op straat. Ze zijn gekleed in een blauwe overall met oranje armband. Op hun hoofd een zwart geverfde vooroorlogse legerhelm. Ze arresteren NSB-ers en brengen die onder in de Weeshuiskazerne.
-- Officieren van het Canadese leger brengen een bezoek aan burgemeester Boddens Hosang.
Een grote menigte verzamelt zich voor het stadhuis.
10-05-1945 Donderdag Hemelvaartdag
Militaire vrachtauto’s vervoeren zware oorlogsmisdadigers naar Oud Molen. Achterin een wagen staat een man met een groot bord: IK BEN DE BEUL VAN OMMEN .
19-05-1945
De eerste bevrijde verzetsmannen komen terug in Naarden.
[ http://vrij-naarden-1945-0807.blogspot.com/]
31-08-1945
[Naarden optocht : http://koninginnedag-aug-1945.blogspot.com/ ]
_________________________________________________________
Veel artikelen en beeldmateriaal over Naarden 1940-1945 aanwezig. Plattegrond van Vesting Naarden met verwijzing naar historische (1940-1945) plekken.
Bronnen:
DAGBOEK VAN EEN NAARDER 1940-1945 - Stadsarchief Naarden
VERZETSGROEP REESKAMP
DE DROGIST - Verzet Reeskamp - door Ad van Liempt
METTERDAAD. Vijf jaar onderdrukking en verzet in Bussum
MEI, BEZET en VRIJ. - Verslag van Kim de Gooijer VWO 3A - Stadsarchief Naarden
Dagboek heer Fransen. Razzia 24-10-1944 .
Gedwongen werk in Arnhem: 25 t/m 31 October en ! en November.
Politierapport 1940-1945 - opgemaakt 13-03-1946 door Inspecteur A. Jacobs
Dagboek mevr. C.E.M. de Gooijer
Hongerkinderen uit Naarden naar Friesland 01-02-1945 (De Omroeper 2005 - jrg. 18 - nr 3)
[ Artikelen : De Omroeper - Stichting Vijverberg]
[ http:// gooilander en paradijsje]
Naarden 1940-1945 Websitegegevens
F.J.J. de Gooijer
Startpagina: Geschiedenis van Gooiland en de Erfgooiers
Verhalen van Gooilander
http://gooijer.nl.jouwpagina.nl/
http://gooiland.vijftigplusser.nl/
Grote roof van fietsen en fietsonderdelen. .
09-11-1944
Om 16 uur is het houtenhuis Daventria aan de Stationsweg 5 (Julianalaan) door de Duitsers in brand gestoken, als represaille na sabotage aan de spoorlijn.
10-11-1944 Grote razzia in Rotterdam. 50.000 mannen opgepakt en afgevoerd naar Duitsland per schip en trein. Rotterdam ligt dicht bij het front, de Duitsers willen geen anti nazies in het frontgebied.
12-11-1944
Een deel van de opgepakte Rotterdammers wordt per trein getransporteerd via het Gooi. Een volgepropte trein met 3000 mannen houdt stil bij station Naarden-Bussum. De bevolking zorgt voor medische verzorging en voedsel. Mijn zus Corrie redt de 18 jarige Jaap van Dijk uit het transport. Jaap duikt onder op onze boederij. (FdG)
[ Rotterdamse onderduiker: http://german-occupation.blogspot.com/ ]
14-11-1944
Perceel Julianalaan 5 bewoond door Van Egmond , werd door de Duitsers in brand gestoken als repressaille op de spootwegaanslag onder Hilversum.
[politieraport 1946]
( De bezetter had de Julianalaan omgedoopt tot Stationsweg)
15-11-1944
[Naarder Courant: http://1944-nov-15-nc.blogspot.com/ ]
25-11-1944
Palmkazerne te Bussum gebombardeerd.
27-11-1944
-- Wehrmacht rooft huis aan huis wollen wintergoed voor het Oostfront
28-11-1944
- Onze Rotterdamse onderduiker Jaap van Dijk wordt door broer Nico en zus Corrie per fiets naar het verzet in Loosdrecht gebracht. Vanuit daar wordt hij weer naar Rotterdam gebracht.
-- Een uur later komt vader Van Dijk bij ons aan. Vanaf Rotterdam is hij per boot naar Amsterdam gegaan en vandaar lopend naar Naarden.
29-11-1944
-- Vader Van Dijk wordt door mijn zus en broer per fiets naar Amsterdam gebracht. Boot vertrekt niet. Vader Van Dijk weer terug in Naarden. De volgende dag gaat vader Van dijk op onze fiets naar Rotterdam. (FdG)
-- Naardense rechercheur A. Jongbloed vermoord in concentratiekamp.
30-11-1944
Vliegtuigen beschieten in het Naardermeer een munitietrein. De trein keert terug en wordt als dekking achter de huizen van de Juliana Van Stolbergplaan geparkeerd. De beschieting gaat door totdat de hele trein ontploft. Alle huizen van de laan worden zwaar beschadigd.
[Munitietrein 3-11-1944: Omroper 1991 - 4 - pag 9 -- Slootman, F.]1-12-1944 Vrijdag
Naarders bekijken de enorme schade die de ontplofte trein heeft veroorzaakt. Niet alleen de Juliana van Stolberglaan, ook de omliggende wijken zijn getroffen.
Jongens zoeken naar granaatscherven en pijpjes kruit. Van de pijpjes worden voetzoekers gemaakt (FdG).
09-12-1944 Zaterdag
De kleine vluchtelingen worden vervangen door de jongens Jan en Paul Noij uit Gennep.
10-12-1944 Zondag
‘Mijn ouders en grootmoeder’ geven onderdak aan de familie Spam uit Huissen (5 personen), ze zijn op doortocht.naar Zaandam (FdG).
12-12-1944 Dinsdag
Duitsers brengen blindgangers uit de trein tot ontploffing, nog meer ruiten sneuvelen.
21-12-1944
Landbouwer Rijk Niezing, Meerkade 71 beroofd van f 1000 en distributiebonnen. Roof door Duitssprekende mannen in uniform. ( bezetters of het verzet?)
29-12-1944
Schaatsers op het ondergelopen Ondersloot vluchten tijdens de beschieting van de spoorwegopslag bij de Bussumse watertoren.
05-01-1945 Vrijdag
Het bevolkingsregister van Naarden wordt in beslag genomen door de bezetter, die het Verzet voor wil zijn.
11-01-1945
Om 5 uur in de morgen vloog een V1 laag over Naarden
17-01-1945
Oproep van NSB burgemeester tot uitzending van kinderen naar Friesland. Aanmelden bij Sociale Zaken of bij de Kerkgenootschappen. De NSB en de bezetters konden het niet meer organiseren. Kerkelijke organisaties (Interkerkelijk Overleg) hebben zich ingezet om te zorgen dat de kinderen in Noord Nederland gastvrij werden opgevangen. Vanuit Naarden werd de vuilniswagen voor vervoer ingezet. De meeste kinderen voeren per binnenvaartschepen het IJsselmeeer over. Het was zeer gevaarlijk de geallieerde jachtvliegtuigen schoten op alles wat bewoog op de weg en het water.
[Hongerwinter : Omroeper 1989 - 2 - pag 66]
[Kinderuitzending Naarden: Omroeper 2005 - 3 - pag. 93]
30-01-1945
In de nacht wordt het geslachte varken uit de boerderij van grootmoeder Klaasje de Gooijer Krijnen gestolen (FdG)
31-01-1945 Woensdag
-- Een gearresteerde burger pakt het geweer af van een Duitse soldaat en schiet hem dood ter plaatse van de kruising Thierenweg/Rijksweg.
-- Een aanslag op een Duitse soldaat had plaats op de Rijksweg nabij de Gerard Doulaan. De dader was aangehouden voor de Arbeidsinzet . De dader was aangehouden voor de Arbeidsinzet, ontrukte de Duitser zijn wapen en schoot hem neer. Ontvluchtte vervolgens. [politierapport 1946]
31-01-1945 BEKANNTMACHUNG
…………… aanslag op een lid
van de bezettende macht te Naarden op 31
Jan. 1945, werd een aantal … openbaar standrechtelijk doodgeschoten.
04-02-1945 Jacob Wagenaar geb. 31 januai 1905 te Sint Pancreas -
doodgeschoten 4 februari 1945 te Naarden
Op 3 februari 1945 werd
hij, na diverse verhoren, overgebracht naar HvB Weteringsschans in Amsterdam en
de volgende dag in Naarden gefusilleerd 04-02-1945
Nabij het kruispunt werden als repressaille voor het neerschieten van de Duitse soldaat,
5 Nederlander gefusilleerd. Walda, Wagenaar, Van Gangelen, Deegens en Groen.
[politierapport 1946] [ SSAN 071+1591 Ooggetuigeverslag van de fusillade aan de Thierensweg 36 dd. 4 februari 1945.
Nationaal
Comité 4 en 5 mei
Naarden, monument aan de Thierensweg
Thierensweg, 1411EW,
Naarden, Noord-Holland
GPS: 52.288369, 5.1601631
GPS: 52.288369, 5.1601631
Herdachte groepen: Burgerslachtoffers
Ontwerper: J.W. Heystee
Onthulling: 30 december 1946
Ontwerper: J.W. Heystee
Onthulling: 30 december 1946
Beschrijving
Vorm en materiaal
Het monument aan de Thierensweg te Naarden is een natuurstenen gedenksteen met aan de linkerzijde een houten kruis en een bakstenen bloembak. Het gedenkteken is 1 meter hoog en 1 meter 50 breed. Voor het monument is een hek geplaatst, waarop een plaquette is bevestigd.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
'OP DEZE PLAATS
ZIJN OP 5 FEBR. 1945 VIJF VADERLANDERS
DOOR DE DUITSERS LAFHARTIG VERMOORD.
G. DEGENS GEB. 25-12-1878 HILVERSUM.
J.H. VAN GANGELEN GEB. 6-11-1887 HILVERSUM.
J. WAGENAAR GEB. 31-1-1905 HEILO.
A. VAN GROEN GEB. 6-12-1919 DIEMEN.
A.J. WALDA GEB. 9-10-1922 HILVERSUM.
HET PAND ZIJN ZIJ ONZER VERBROKEN BOEIEN,
SCHOON ZIJ OOK SCHEIDDEN VOOR DEN DAGERAAD,
WANT HUN VERGOTEN BLOED DAT IS HET ZAAD
WAARUIT DE ROODE ROZEN VAN ONZE VRIJHEID BLOEIEN'.
Het monument aan de Thierensweg te Naarden is een natuurstenen gedenksteen met aan de linkerzijde een houten kruis en een bakstenen bloembak. Het gedenkteken is 1 meter hoog en 1 meter 50 breed. Voor het monument is een hek geplaatst, waarop een plaquette is bevestigd.
Tekst
De tekst op de gedenksteen luidt:
'OP DEZE PLAATS
ZIJN OP 5 FEBR. 1945 VIJF VADERLANDERS
DOOR DE DUITSERS LAFHARTIG VERMOORD.
G. DEGENS GEB. 25-12-1878 HILVERSUM.
J.H. VAN GANGELEN GEB. 6-11-1887 HILVERSUM.
J. WAGENAAR GEB. 31-1-1905 HEILO.
A. VAN GROEN GEB. 6-12-1919 DIEMEN.
A.J. WALDA GEB. 9-10-1922 HILVERSUM.
HET PAND ZIJN ZIJ ONZER VERBROKEN BOEIEN,
SCHOON ZIJ OOK SCHEIDDEN VOOR DEN DAGERAAD,
WANT HUN VERGOTEN BLOED DAT IS HET ZAAD
WAARUIT DE ROODE ROZEN VAN ONZE VRIJHEID BLOEIEN'.
Locatie
Het monument is geplaatst op de hoek Thierensweg/Rijksweg te Naarden.
Het monument is geplaatst op de hoek Thierensweg/Rijksweg te Naarden.
12-02-1945 Maandag
De gevreesde generaal Christiaanse vlucht weg uit het landhuis Crailo.
18-02-1945 Vrijdag
‘Onze’ vluchtelingen uit Gennep, Jan en Paul Noy met hun ouders per schip vertrokken naar Friesland.
20-02-1945 Zondag
Onze hond Molly is door een Naarder gestolen, geslacht en opgegeten. (FdG)
22-02-1945 Donderdag
In Naarden verblijven nog 400 vluchtelingen uit Gennep en Huissen. Andere vluchtelingen zijn via het IJsselmeer naar Friesland verscheept.
24-02-1945 Zaterdag
Vesting Naarden is een paardenlazeret geworden. Honderden paarden staan in loodsen en bij stadsboeren. Gezonde paarden van de boeren worden in beslag genomen. Vlees van zieke paarden wordt verkocht bij de slagers.
06-03-1945
Om 18 uur is de 16 jarige Gerard Bak neergeschoten op de hoek van de Marktstraat/Vitusstraat. De Duitsers lieten hem doodbloeden voor de bloemenwinkel.
01-03-1945
Het tarwemeel uit Zweden is aangekomen in de haven van Delfszijl.
13-03-1945
Van het meel hebben de Naardense bakkers brood gebakken. Iedereen haalt met broodbonnen het wittebrood bij de bakkers. Bij de kruideniers wordt de Zweedse margarine uitgedeeld.
21-03-1945 Woensdag
Hotel Bosch van Bredius wordt door de RAF plat gebombardeerd. Ook de villa van de familie Bouvy is getroffen. (11 doden)
[Oorlogsherinneringen uit het Bosch van Bredius : Omroeper 1992 - 2 pag 83 ]30-03-1945 Goede Vrijdag
Hotel Jan Tabak gebombardeerd. Het achter het hotewl gelegen RK kerkhof wordt zwaar beschadigd. (2 doden)
15-04-1945
Duitse politie doet inval bij de verzetsman kleermaker Groenhard. Twee leden van de verzetsgroep worden gevangen genomen. De derde, Jaap Klinkenberg, weet ter nauwernoof te ontkomen en duikt onder.
[Ontsnapt aan de SD: http://gooiland.vijftigplusser.nl/?page=article&warticle_id=6538 ]
16-04-1945 Maandag
De stadsboeren moeten met paard en wagen rijden voor de Wehrmacht. In Promerskazerne worden de karren geladen met gasmaskers en ander legermateriaal. Vandaar wordt alles gelost bij de binnenhaven en geladen op drie binnenvaartschepen.
19-04-1945
Duitssprekende personen plegen overval op het landhuis van de rijke NSB’er Van Leeuwen Boomkamp. Ze eisen geld en eten. (bezetters of het verzet?)
20-04-1945
Bij de Hakkelaarsbrug doorgraven de Duitsers de Amsterdamse Straatweg, het water uit de Muidertrekvaart overstroomt de Binnendijkse Polder.
23-04-1945
Moffen nemen het paard van grootmoeder Klaasje de Gooijer-Krijnen in beslg (FdG).
26-04-1945 Donderdag
In Naarden gelegerde Duitse soldaten blazen om 19 uur de Zwarte Draaibrug naar Fort Ronduit op. Om 20 uur gaan de twee ophaalbruggen in de Amersfoortese straatweg de lucht in. Brokstukken van de Zwarte Draaibrug komen in de Vesting terecht.
[ Naarden ophaalbrug: http://muizenval-brug.blogspot.com/]
27-04-1945
De bezetter laat het gat in de Amsterdamse Straatweg weer dichten, zodat de vluchtweg naar Amsterdam weer begaanbaar is.
29-04-1945
In de Vesting is Oostenrijks paardenvolk gelegerd. De paardenstallen in de Gele loods en de Vijf Loodsen worden schoongemaakt door Russische Krijgsgevangen in Duits uniform.
Veertig van hen, Turkmenen, moeten de Amsterdamse Straatweg weer opengraven.
02-05-1945
-- Voedseldropping door de geallieerden. Vanaf de wallen van bastion Nieuw Molen zien de Naarders de vliegtuigen laag langs vliegen.
-- Ook de stadsboeren worden ingeschakeld om het voedsel vanaf het droppingsterrein naar een verzamelpunt te brengen.
03-05-1945 Duitse soldaten brengen eigen bootjes tot zinken in de binnengracht tegenover bastion Nieuw Molen. ( de juiste datum is onbekend)
04-05-1945 Vrijdag
Om 21 uur dringt in Naarden het gerucht door over de capitulatie van het Duitse leger.
05-05-1945 Zaterdag
In de morgen worden voorzichtig enkele vlaggen uitgestoken. Om 13,45 wappert de vlag van de toren. Door de straten host de jeugd. Duitse soldaten kijken toe.
07-05-1945 Maandag
-- Leden van de Binnenlandse Strijdkrachten lopen op straat. Ze zijn gekleed in een blauwe overall met oranje armband. Op hun hoofd een zwart geverfde vooroorlogse legerhelm. Ze arresteren NSB-ers en brengen die onder in de Weeshuiskazerne.
-- Officieren van het Canadese leger brengen een bezoek aan burgemeester Boddens Hosang.
Een grote menigte verzamelt zich voor het stadhuis.
10-05-1945 Donderdag Hemelvaartdag
Militaire vrachtauto’s vervoeren zware oorlogsmisdadigers naar Oud Molen. Achterin een wagen staat een man met een groot bord: IK BEN DE BEUL VAN OMMEN .
19-05-1945
De eerste bevrijde verzetsmannen komen terug in Naarden.
[ http://vrij-naarden-1945-0807.blogspot.com/]
31-08-1945
[Naarden optocht : http://koninginnedag-aug-1945.blogspot.com/ ]
_________________________________________________________
Veel artikelen en beeldmateriaal over Naarden 1940-1945 aanwezig. Plattegrond van Vesting Naarden met verwijzing naar historische (1940-1945) plekken.
Bronnen:
DAGBOEK VAN EEN NAARDER 1940-1945 - Stadsarchief Naarden
VERZETSGROEP REESKAMP
DE DROGIST - Verzet Reeskamp - door Ad van Liempt
METTERDAAD. Vijf jaar onderdrukking en verzet in Bussum
MEI, BEZET en VRIJ. - Verslag van Kim de Gooijer VWO 3A - Stadsarchief Naarden
Dagboek heer Fransen. Razzia 24-10-1944 .
Gedwongen werk in Arnhem: 25 t/m 31 October en ! en November.
Politierapport 1940-1945 - opgemaakt 13-03-1946 door Inspecteur A. Jacobs
Dagboek mevr. C.E.M. de Gooijer
Hongerkinderen uit Naarden naar Friesland 01-02-1945 (De Omroeper 2005 - jrg. 18 - nr 3)
[ Artikelen : De Omroeper - Stichting Vijverberg]
[ http:// gooilander en paradijsje]
Bron: Evacuaties in
Nederland.1939-1940. / Koolhaas Revers J. - uitg. ’s Gravenhage 1950
-- uitgave staatdrukkerij - uitgeverij
Naarden 1940-1945 Websitegegevens
F.J.J. de Gooijer
Startpagina: Geschiedenis van Gooiland en de Erfgooiers
Verhalen van Gooilander
http://gooijer.nl.jouwpagina.nl/
http://gooiland.vijftigplusser.nl/
Abonneren op:
Posts (Atom)
